Neuropsychologisch onderzoek bij kinderen

Neuropsychologie is het vakgebied dat de relatie bestudeert tussen het gedrag en de werking van de hersenen.
Een kinderneuropsycholoog probeert inzicht te krijgen in het functioneren van het kind. Daartoe wordt gebruikgemaakt van psychologisch testonderzoek. Ook wordt een gesprekje gevoerd met uw kind. De kinderneuropsycholoog onderzoekt vaardigheden, zoals het geheugen en de aandachtsfuncties. Daarnaast wordt gekeken naar de taal, waarnemings- en planningsvaardigheden en naar de strategieën die het kind gebruikt. Het doel van een neuropsychologisch onderzoek is om inzicht te krijgen in de denkfuncties, vaardigheden en de beleving van het kind

Het neuropsychologisch onderzoek vindt meestal plaats verspreid over verschillende dagen en bestaat uit drie onderdelen:

• Een gesprek met u als ouder(s)/verzorger(s) om de ontwikkeling van uw kind en het huidig functioneren te bespreken. Er worden onder andere vragen gesteld over de vroege ontwikkeling, de schoolloopbaan en het sociaal-emotioneel functioneren van uw kind (dit Neuropsychologisch onderzoek bij uw kind is het omgaan met anderen en de manier waarop uw kind omgaat met zijn/haar gevoelens). Dit gesprek neemt ongeveer een uur in beslag. Uw kind is bij voorkeur bij (een gedeelte van) het gesprek aanwezig.
• Aan u als ouder(s)/verzorger(s) en aan de leerkracht wordt gevraagd een aantal vragenlijsten in te vullen over het gedrag en functioneren van uw kind.
• Het testonderzoek bij uw kind, uitgevoerd door een psycholoog of een psychodiagnostisch medewerker. Dit is een gespecialiseerde medewerker die is opgeleid tot het afnemen en uitwerken van neuropsychologische tests. Dit onderzoek vindt altijd in de ochtenduren plaats, omdat kinderen dan over het algemeen het meest fit zijn. Bij het testonderzoek krijgt uw kind in een aparte ruimte op de polikliniek allerlei testjes en taken voorgelegd. Kinderen vinden deze taakjes meestal heel leuk, er worden geen vervelende of enge opdrachten gegeven. Het kind moet bijvoorbeeld iets natekenen, iets nabouwen of taalopdrachtjes uitvoeren. Tijdens het testonderzoek wordt uw kind uitgebreid geobserveerd voor wat betreft gedragsmatig functioneren, emoties en stemming.

Het totale neuropsychologisch onderzoek neemt in ieder geval anderhalf tot twee uur in beslag. Het is mogelijk dat het onderzoek langer duurt of dat er een extra afspraak wordt gemaakt om het onderzoek af te ronden; dit is onder andere afhankelijk van de leeftijd van uw kind en de vraagstelling van de arts of psycholoog. Uiteraard krijgt u dit tijdig te horen.
De scores die uw kind behaalt voor de taakjes worden vergeleken met de scores van leeftijdsgenootjes. Op die manier zijn we in staat een uitspraak te doen over het niveau waarop uw kind presteert. Om de uitslag van het neuropsychologisch onderzoek goed te kunnen interpreteren, is er informatie nodig over de intelligentie van uw kind. Indien er geen recente intelligentiegegevens beschikbaar zijn, wordt hiernaar nog onderzoek gedaan. Dit betekent dan een extra testochtend.
Na afloop van het neuropsychologisch onderzoek krijgt u een aparte afspraak waarin de uitslag van het neuropsychologisch onderzoek met u wordt besproken. Meestal duurt dit een aantal weken, omdat de testresultaten van het neuropsychologisch onderzoek moeten worden uitgewerkt en geïnterpreteerd. De psycholoog rapporteert zijn bevindingen na dit gesprek aan de arts die uw kind heeft verwezen. In overleg met u kan eventueel ook gerapporteerd worden aan andere betrokken artsen of hulpverleners.

In academische ziekenhuizen vindt zorgontwikkelingsonderzoek plaats. Bij dit wetenschappelijk onderzoek wordt gebruikgemaakt van gegevens zoals de testresultaten van een neuropsychologisch onderzoek. Volgens de wettelijke regeling mogen wij deze gegevens voor gezondheidsonderzoek gebruiken, voor zover deze voor dat doel nuttig zijn. Bij dit soort onderzoek hoeven wij niet expliciet om uw toestemming te vragen, mits de gegevens geanonimiseerd zijn. Dat wil zeggen dat de onderzoeker niet weet en ook niet kan achterhalen van welke persoon de gegevens afkomstig zijn. Als u tegen een dergelijk gebruik van de testgegevens van uw kind toch bezwaar hebt, kunt u dit aan de psycholoog kenbaar maken. Hij of zij maakt dan een aantekening in het dossier. De gegevens worden dan niet voor gezondheidszorgonderzoek gebruikt.
In het kader van de universitaire opleidingen Psychologie lopen regelmatig doctoraalstudenten een praktijk- en/of onderzoeksstage op de polikliniek. Onder supervisie (toezicht) van een psycholoog nemen zij ook deel aan het neuropsychologisch onderzoeksproces. Als u hier bezwaar tegen hebt, kunt u dit ook kenbaar maken aan de psycholoog.

•  Als u ontevreden bent, kunt u dat kenbaar maken aan één van de leden van het multidisciplinair team. Verder heeft het ziekenhuis een klachtenprocedure. Voor informatie kunt u terecht bij het Patiëntenvoorlichtingscentrum in de Serrehal.
• Als u niet kunt komen op de afspraak, dient u minimaal 24 uur van tevoren af te bellen. Het is kostbare tijd in de gezondheidszorg die anders niet meer opgevuld kan worden en dus verloren gaat.
• Onze afdeling werkt nauw samen met de afdelingen Kinderpsychiatrie, Kinderneurologie en Kindergeneeskunde van het Maastricht UMC+.