We hebben u verteld dat u een acute alvleesklierontsteking hebt. Hieronder vertellen we u een aantal zaken over de plaats en functie van de alvleesklier, de oorzaken van een alvleesklierontsteking, de behandeling en verdere vooruitzichten.
Plaats en functie
De alvleesklier (pancreas) ligt helemaal bovenin de buik, achter de maag. Hij is meestal een centimeter of 10 lang, 4 centimeter hoog en 1 centimeter diep. De twee belangrijkste functies van de alvleesklier zijn het produceren van spijsverteringssappen (samen met maagzuur en gal zorgt het alvleeskliersap ervoor dat het eten in de darm in kleine deeltjes wordt “geknipt” zodat de voeding door de darmwand kan worden opgenomen in het bloed) en het reguleren van de bloedsuikerspiegel door het maken van de hormonen insuline en glucagon.
Wat is een acute alvleesklieronsteking?
Wanneer de alvleesklier ontstoken is, worden de spijsverteringssappen al ín de alvleesklier zelf actief en verteren ze het orgaan zelf. Soms (20%) ontstaat er lekkage van de sappen in de vrije buikholte. Wanneer in de ontstekingsvloeistof die dan ontstaat ook nog een bacterie komt, kan de ziekte zeer ernstig verlopen en zelfs tot overlijden leiden.
Oorzaken
De meest voorkomende oorzaken van een alvleesklierontsteking (“pancreatitis”) zijn galstenen die vanuit de galblaas in de afvoergang naar de darm terecht zijn gekomen (40%) en langdurig overmatig alcoholgebruik (40%). De overige 20% wordt verklaard door hele diverse redenen als bijvoorbeeld problemen met de vet- of kalkhuishouding van het lichaam of de bijwerking van recent gestarte medicijnen. We nemen de mogelijke oorzaken altijd uitgebreid met u door.
Waar heb je last van bij een acute alvleesklierontsteking?
De meeste mensen hebben pijn in de bovenbuik. Deze pijn kan ook uitstralen naar de rug. Soms zijn ze hierbij misselijk, moeten ze braken en hebben ze koorts. De meeste mensen kunnen binnen een paar dagen het ziekenhuis verlaten (80%). De andere 20% wordt ernstig(er) ziek, moet soms naar de Intensive Care en aantal mensen hiervan zal komen te overlijden.
Hoe behandelen we een acute alvleesklierontsteking?
Er zijn helaas nog geen medicijnen die de alvleesklier zelf kunnen genezen. We moeten mensen dus met ondersteunende maatregelen door deze ziekte heen helpen. De basis is (veel) infuusvloeistof en pijnstilling. De mensen die trek in eten hebben en er niet misselijk van worden, mogen gewoon zelf blijven eten. Wanneer dit niet lukt, is voeding via een slangetje door de neus nodig (sondevoeding). Wanneer galstenen de oorzaak van de alvleesklierontsteking zijn, moeten deze verwijderd worden via een ERCP en/of het verwijderen van de galblaas. Als dit nodig is, leggen we u uit hoe dit in zijn werk gaat (en we hebben er ook een aparte folder voor). Wanneer er een vochtcollectie is ontstaan in de vrije buikholte, moeten we die soms verwijderen (draineren).
Verdere vooruitzichten
Wie één keer een alvleesklierontsteking heeft gehad, heeft een behoorlijk verhoogde kans om nóg een keer een ontsteking te krijgen. Voor de totale groep patiënten is dit 17%. Wanneer alcohol de oorzaak is (in combinatie met roken) is die kans zelfs 40%. Het is daarmee in uw eigen belang om te stoppen met het drinken van alcohol en ook het roken te staken. Wij ondersteunen u hierbij graag. Ook als u weinig of geen alcohol drinkt, is het in het eerste jaar na een alvleesklierontsteking aan te raden om dit niet te doen.
Bij een kleine groep mensen ontstaat door een ernstige alvleesklierontsteking of na herhaalde mildere ontstekingen het ziektebeeld van de chronische alvleesklierontsteking. Hierbij is er littekenweefsel ontstaan in de alvleesklier. Sommige mensen hebben hier dan ook chronische pijn bij. Na verloop van tijd gaat dan de functie van de alvleesklier achteruit. Bij de meeste mensen gaat dat als eerste om de spijsverteringsfunctie en na weer een tijdje ook om de functie van het reguleren van de bloedsuikerspiegel. We hebben een aparte folder over de chronische alvleesklierontsteking.
Contact
Als u na het lezen van dit informatieblad nog vragen heeft, neem dan contact op met de Polikliniek Interne Geneeskunde van het Maastricht UMC+ via tel. 043-387 51 00 (tijdens kantooruren).