Epilepsie: Nervus Vagusstimulator implantatie

Bij NVS wordt de werking van het zenuwstelsel veranderd door het toedienen van elektrische stimulatie. Dit wordt  neuromodulatie genoemd. In het geval van NVS wordt de tiende hersenzenuw, oftewel de nervus vagus, elektrisch gestimuleerd. Er wordt een elektrode rond deze zenuw links in de hals aangebracht. Deze elektrode wordt verbonden met een kastje: de stimulator. De stimulator geeft de elektrische stroompjes en bevat een batterij. De stimulator wordt onder de huid op de linkerborst aangebracht. Zie ook figuur 1. 

Het doel van de NVS is het verminderen van het aantal, de ernst en het beloop van de aanvallen. Het resultaat van de NVS op het verminderen van aanvallen is te verdelen in 3 groepen: 
1. patiënten hebben 50% minder aanvallen
2. patiënten hebben minder aanvallen dan voorheen, maar behalen geen 50%
3. patiënten hebben hetzelfde aantal aanvallen

Voordat we de stimulator inbrengen weten we helaas niet welk effect dit zal hebben op het aantal aanvallen. Effecten, zoals het minder lang, minder ernstig en het sneller herstellen van een aanval kunnen wel door de NVS optreden. Naast het effect op de aanvallen geven patiënten en hun mantelzorgers aan dat ze na het starten van NVS meer energie, een beter humeur en een beter geheugen kunnen hebben. 

De NVS geeft 24 uur per dag stimulatie. Dit betekent dat stroom en pauzes elkaar de hele tijd afwisselen. Naast dit continue ritme van stimulatie is er ook een mogelijkheid om zelf een extra stimulatie toe te dienen door de bijgeleverde magneet over de stimulator te halen. Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden als een patiënt een aanval voelt aankomen. Tot slot bestaat er ook een mogelijkheid tot automatische stimulatie. Dit betekent dat de stimulator zo kan worden ingesteld dat als er een stijging van de hartslag is er automatisch een extra stimulatie wordt gegeven. Het instellen van de stimulator wordt per patiënt bepaald en is afhankelijk van het type epilepsie en de effecten op de aanvallen en eventuele bijwerkingen.  

Patiënten die niet aanvalsvrij worden door behandeling met twee of meer medicijnen kunnen voor andere behandelingen, zoals epilepsiechirurgie, ketogeen dieet en nervus vagus stimulatie in aanmerking komen. In deze folder beschrijven we alleen de indicatie voor nervus vagus stimulatie. 

Patiënten, die moeilijk te behandelen zijn met medicijnen tegen epileptische aanvallen en die niet in aanmerking komen voor een hersenoperatie kunnen een nervus vagus stimulator krijgen. Ook patiënten, die een gegeneraliseerde  epilepsie hebben en moeilijk te behandelen zijn, kunnen in aanmerking komen. 

De opname voor deze operatie duurt in totaal 3 dagen. Een dag vóór de operatie wordt u opgenomen op de verpleegafdeling neurochirurgie van het Maastricht UMC+. Kinderen worden opgenomen op de kinderafdeling (B2). Belangrijk is dat één ouder dag en nacht bij het kind mag verblijven. Aangezien de neurochirurg die u opereert en de verpleegkundig specialist de dag vóór de operatie, naar alle waarschijnlijkheid, niet meer bij u langskomen, is belangrijk om eventuele vragen die u nog heeft over de operatie tijdens het polikliniekbezoek te stellen. Mochten er nadien nog vragen of onduidelijkheden zijn kunt u via de polikliniek neurologie/neurochirurgie een telefonische afspraak laten inplannen. 

De avond vóór de operatie wordt als het nodig is een bloedprik verricht. Vanaf 24.00 uur mag u niets meer eten en drinken. In de ochtend neemt u uw epilepsie medicijnen en eventuele andere medicijnen met een slok water. Het is dus belangrijk dat u uw thuismedicatie meebrengt naar het ziekenhuis. 

Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer om bij te komen van de narcose om vervolgens naar de verpleegafdeling Neurochirurgie of kinderafdeling te worden overgeplaatst. U verblijft hier vervolgens een nacht ter observatie. Er wordt dan ook antibiotica gegeven via een infuus om een infectie te voorkomen. Als alles goed gaat mag u de volgende dag naar huis. 

Belangrijk is dat u thuis goed let op het ontstaan van complicaties (zie mogelijke complicaties). 

De nervus vagus stimulator blijft nog 2 weken uitstaan. Na deze tijd volgt er een afspraak in Kempenhaeghe of het MUMC+ om het litteken na te kijken en de stimulator aan te zetten. Het ophogen van de sterkte van de stimulatie gebeurt geleidelijk zodat u aan de stimulatie kunt wennen. 
Bijwerkingen die kunnen optreden zijn:

• heesheid bij stimuleren
• gevoelsveranderingen in het halsgebied (tintelingen, kriebels)
• benauwd gevoel

Belangrijk is dat het stimuleren van de nervus vagus nooit pijn mag doen. Als het wel pijn doet, neemt u contact op met uw behandelaar. 

Tot 10 dagen na de operatie mag het litteken niet nat worden. Daarna mag u gerust onder de douche. De wondjes worden gehecht met oplosbare hechtingen en vallen vanzelf uit. Als de hechting uiteinden irriteren mag u deze ook na deze 10 dagen bij de huisarts laten verwijderen. Zwemmen mag weer als ook de korstjes van de wond zijn afgevallen. 
Het is heel belangrijk dat u zo weinig mogelijk aan de operatiewond gaat krabben, ook als dit jeukt. Dit om infectie van de wond te voorkomen. 

Belangrijk is dat u bij tekenen van een infectie van de wond contact opneemt met de neurochirurgie.  
Binnen kantoortijden: 043 3874041 en vraag naar verpleegkundig specialist of neurochirurg.
Buiten kantoortijden: 043 3876700 en vraag naar dienstdoende arts-assistent Neurochirurgie. 

U neemt contact op bij: 
-problemen met de wondgenezing
- pijn die erger wordt
- zwelling / vochtlekkage ter plaatse van de wond
- koorts boven de 38 ° graden

Controle vindt plaats door het centrum dat de nervus vagus stimulator instelt, ofwel Kempenhaeghe ofwel MUMC+. Mochten er problemen zijn met de wond dan adviseren wij 24 uur per dag / 7 dagen per week contact op te nemen met de afdeling Neurochirurgie van het MUMC+. Zie paragraaf Weer thuis.