mumc+ GOED

Folder

Knieboek: Weer thuis

Verder met uw herstel

Tijdens uw ontslag worden onderstaande afspraken gepland en u krijgt de eerste informatie voor de huisarts mee.

Verder met uw herstel

Pleisters en hechtingen

Indien nodig kunt u op de operatiewond een nieuwe pleister plakken, er hoeft geen jodium of andere desinfectans op de wond gedaan te worden. De pleisters krijgt u bij uw ontslag uit het ziekenhuis mee. De thuiszorg doet alleen wondverzorging op medische indicatie.

De hechtingen kunt u 14 dagen ná de operatie bij uw huisarts laten verwijderen. Wanneer de thuiszorg op medisch voorschrift de wondverzorging uitvoert, dan kunt u de verpleegkundige van de thuiszorg vragen de hechtingen te verwijderen.

Leefregels/adviezen bij houding en beweging

Uw nieuwe kniegewricht mag in principe direct belast worden. Met oefenen (buigen en strekken) kunt u meteen na de operatie starten. Veel oefenen is belangrijk voor de latere functie van uw knie. Soms kan de knie overbelast raken, dit is niet erg. Overbelasting herkent u aan het warm en dik worden van de knie. Zorg in dat geval dat u de belasting vermindert. Eventueel kunt u de knie koelen met een “Coolpack” of een handdoek waar u ijsblokjes in wikkelt. Leg een “Coolpack” of ijsblokjes nooit direct op de huid maar wikkel er altijd een handdoek omheen.

afb1

Zitten

Let er op dat u niet gaat zitten op een te lage stoel, te zachte bank, te laag toilet (gebruik eventueel een toiletverhoger) of te laag bed (gebruik eventueel klossen).

Bij het opstaan en gaan zitten, gebruikt u beide leuningen van de stoel en plaatst u uw geopereerde been wat naar voren. Zo vermindert u de belasting op de knie en voorkomt u pijn.

Lopen

Vermijd acute draaibewegingen tijdens het lopen, zoals bij omdraaien. Maak liever kleine stapjes als u zich omdraait.

Aan/uitkleden

  • Leg alle spullen binnen handbereik.
  • Doe zoveel mogelijk handelingen zittend om uw knie te ontlasten
  • Bij het aantrekken van een (onder)broek kunt u het beste als eerste het geopereerde been in de broekspijp doen.
  • Maak eventueel gebruik van een bankje waar u de voet op legt.
  • Het dragen van goede schoenen is noodzakelijk. Kies het liefst voor schokdempende schoenen met stroeve zolen en een brede hak.
  • Gebruik bij het aantrekken van uw schoenen een lange schoenlepel. Deze kunt u kopen of huren bij de thuiszorgwinkel.

Algemeen

Vermijd voorlopig de volgende activiteiten:

  • Door beide benen tegelijk buigen
  • Hurken
  • Knielen
  • Langdurig zitten en staan
  • Dragen van zware gewichten.

Voer dagelijks uw oefeningen uit. Wilt u weer gaan sporten? Overleg dan eerst met uw fysiotherapeut.

Wanneer de afdeling Orthopedie / het ziekenhuis waarschuwen?

Het is belangrijk dat u tijdens de eerste zes weken na ontslag in de volgende gevallen contact opneemt met de afdeling Orthopedie:

  • Als de operatiewond gaat lekken
  • Als het operatiegebied erg rood en gezwollen blijft
  • Als uw been erg pijnlijk aanvoelt
  • Als u niet meer op uw geopereerde been kunt staan, terwijl dat eerst wel kon Bij koorts hoger dan 38,5° Celsius.

Ná de eerste zes weken neemt u eerst contact op met uw eigen huisarts. Uw huisarts zal dan beoordelen of er contact moet worden opgenomen met de polikliniek Orthopedie.

Oefeningenoverzicht

Hieronder vindt u een overzicht van alle oefeningen die u met de fysiotherapeut doet tijdens uw opname in het ziekenhuis en die u thuis ook kunt blijven oefenen.

1. Oefeningen in bed

  • Duw de knieholte naar beneden in de matras en trek uw tenen naar uw neus.
  • Span uw bilspieren aan (knijp uw billen samen)
  • Beweeg uw knie richting uw schouder (De hiel blijft contact houden met de matras, opletten dat de enkel, knie en heup in een rechte lijn blijven.)
     

2. Oefeningen in zittende positie

  • (Zorg dat de knieholte mooi aansluit bij de bed- of stoelrand)
  • Probeer uw geopereerde been (eventueel ondersteund door uw andere been), zo goed mogelijk te strekken en enkele tellen gestrekt te houden, trek uw tenen goed naar u toe.
  • Probeer uw geopereerde knie zo ver mogelijk te buigen, blijf hierbij goed rechtop zitten. Uw andere been kan uw geopereerde been hierbij begeleiden.
  • Leg uw geopereerde been met de hak op een krukje en laat uw been doorhangen, zo zorgt u voor een goede strekking in uw knie.
Oefeningen

3. Oefeningen terwijl u staat

(Zorg dat u bij deze oefeningen steun heeft van een bed, stoel of tafel.)

  • Probeer zo goed als mogelijk rechtop te staan. Strek en belast vervolgens het geopereerde been zoveel mogelijk. U steunt daarbij afwisselend op het geopereerde en gezonde been.
oefening

4. Opbouw van uw Looppatroon

Onder begeleiding van de fysiotherapeut gaat u uw looppatroon verbeteren. Daarnaast is het belangrijk dat u ook zelf gaat oefenen met lopen. Dit doet u in drie stappen:

Stap 1

stap 2

Stap 2

stap 1

Stap 3

stap 3

Lopen met een looprek

  • U start met steun van een looprek.
  • Eerst zet u het rekje naar voren.
  • Vervolgens plaatst u het geopereerde been naar voren.
  • Daarna zet u uw andere been ernaast.

Lopen met krukken

  • Als u goed loopt met het rekje, gaat u lopen met behulp van twee elleboogkrukken.
  • U zet de elleboogkrukken gelijktijdig naar voren.
  • Vervolgens plaatst u het geopereerde been tussen de twee krukken
  • Als laatste zet u uw andere been voorbij het andere.

Lopen met een kruk/wandelstok

  • Als u goed loopt met twee krukken, gaat u lopen met behulp van één kruk of wandelstok.
  • U neemt de kruk/wandelstok in de hand aan de niet geopereerde kant van uw lichaam (als u aan uw rechter knie geopereerd bent houdt u de stok vast met uw linker hand en andersom).
  • U steunt op de kruk/wandelstok op het moment dat u het geopereerde been gaat staan.

5. Traplopen

Bij het traplopen maakt u gebruik van een leuning aan de ene kant en een stok of kruk aan de andere kant. Het maakt niet uit met welke hand u de leuning of de stok vasthoudt.

Trap op

  • Stap met uw niet geopereerde been op de traptrede
  • Zet uw geopereerde been en de stok ernaast
  • Herhaal deze stappen elke keer als u een trede omhoog gaat.
Trap op

Trap af

  • Plaats de kruk/stok een trede omlaag
  • Zet uw geopereerde been naast de stok
  • Zet uw niet geopereerde been erbij
  • Herhaal deze stappen elke keer als u een trede omlaag gaat.
Trap af

Hier in te voegen door de fysiotherapeut van het Maastricht UMC+

  • Vragenlijst Knieklacht ‘Koos’
  • TUG (Time Up and GO – test in de vorm van klein parcours)
  • Ontslagbrief / overdracht voor fysio thuis

Tussendoel nr: ....

Stel tussendoelen op om het langetermijndoel te kunnen realiseren

Samen met de fysiotherapeut kunt u kortetermijndoelen opstellen om uw uiteindelijke doel te behalen. Zorg ervoor dat de doelen concreet en haalbaar zijn rekening houdende met uw lichamelijke klachten. Bijvoorbeeld: “Binnen twee weken ik wil mijn knie 90 graden kunnen buigen”. Indien het doel naar wens is behaald, kunt u in samenwerking met uw fysiotherapeut een volgend doel opstellen.

Doel

Doel

Periode

periode

Bijbehorende oefeningen

Bijbehorende oefeningen

Lange termijn doel

Stel samen met de fysiotherapeut een doel vast om naar toe te werken.

Na uw revalidatie wilt u weer bepaalde dingen kunnen doen. U wilt weer zelfstandig boodschappen doen of dezelfde ronde fietsen als u altijd gedaan hebt. Bedenk eens wat u graag zou willen doen als uw revalidatie voorbij is, wat komt er in u op?

Het is goed om uzelf een doel te stellen. Over een aantal maanden zult u trots zijn dat het gelukt is. Gebruik voor de omschrijving van uw doel bijvoorbeeld het volgende model:

Ik wil op (datum) weer (hoeveel) kunnen (activiteit) voor (doel: tijdsduur/afstand). Verder moet dit (voorwaarde 1), (voorwaarde 2) en (randvoorwaarde 3) zijn.

Voorbeeld:
Ik wil op 01-05-2015 weer vijf kilometer kunnen fietsen binnen twintig minuten. Dit moet zijn op mijn eigen fiets en zonder elektrische trapondersteuning .

notities

Om uw voornemen nog meer kracht bij te zetten, kunt u het delen met iemand die u hierbij wil coachen en de mensen om u heen, zij kunnen u dan ook helpen uw doel te bereiken.

Dit doel zult u met uw fysiotherapeut bespreken en u zult een plan opstellen om hier naartoe te werken. Aan de hand van dit hoofddoel zullen subdoelen worden opgesteld die als tussendoelen gelden om op de goede route te blijven.

Antwoord op de meest gestelde vragen

Hoe lang blijft mijn knie pijnlijk?
De pijn, zwelling en verkleuring zijn in de eerste zes weken na de operatie aanwezig en verminderen daarna geleidelijk. Drie tot vier maanden na de operatie treedt een aanzienlijke verbetering op. Soms voelt u een doffe pijn na lange wandelingen. Dit gevoel kan optreden tot ongeveer 12 maanden na de operatie. Startpijn (pijn bij de eerste stappen na het opstaan)
kan langer aanhouden. Startpijn vermindert zonder behandeling. Startpijn betekent dus niet dat dat de prothese niet goed functioneert of los zit.

Hoe lang blijft mijn been dik?
De zwelling in uw geopereerde been vermindert meestal in de eerste drie maanden. De aanwezige zwelling wordt gedurende de dag groter, maar neemt in de loop van de tijd af wanneer u regelmatig de oefeningen doet. Het dik worden gedurende de dag kunt u verminderen door twee maal per dag gedurende één uur uw benen hoog te leggen.

Hoe vaak moet ik oefenen?
Het is heel belangrijk dat u het buigen van de knie drie keer per dag zelf oefent gedurende tien minuten. Doe dit zittend op een eetkamerstoel, laat het been ontspannen buigen en strek het daarna uit.
Oefenen op een hometrainer is erg goed voor uw knie. Tussendoor is het aan te raden regelmatig een stukje te lopen.

Wanneer mag ik weer autorijden?
Autorijden is een individuele aangelegenheid. Als u voldoende controle heeft over uw geopereerde been kunt u autorijden. Voor een goed herstel is het echter beter om de eerste drie maanden geen auto te rijden.

Wanneer mag ik weer fietsen?
Als u voor de operatie ook al regelmatig fietste, mag u zes tot twaalf weken na de operatie weer op de fiets stappen. Het is daarbij wel belangrijk dat u weer voldoende controle over uw been heeft.

Gebruik een damesfiets vanwege de lage instap en oefen vooraf op een hometrainer. U mag met fietsen op een hometrainer al snel starten in overleg met uw fysiotherapeut. U kunt op de hometrainer naast het fietsen ook het op- en afstappen veilig oefenen. Start met fietsen zonder weerstand en bouw dit rustig op in overleg met uw fysiotherapeut.

Wanneer mag ik weer douchen/in bad?
U mag weer douchen nadat de hechtingen verwijderd zijn. Wij raden u aan een douchestoel, badplank, badhandvat en badslippers te gebruiken om uitglijden in de natte douche of bad te voorkomen.

Wat voor soort schoenen kan ik het beste aantrekken?
Het is verstandig om schoenen te dragen die uw gehele voet omsluiten. Kies voor schokdempende schoenen met stroeve zolen en een brede hak. Draag in de eerste drie maanden geen hoge hakken en slippers.

Moet ik steunkousen dragen?
Het is niet noodzakelijk om steunkousen te dragen maar het helpt wel om de zwelling in het been te verminderen. Wanneer uw been gedurende de dag nog erg dik wordt is het dus wel verstandig om kousen te dragen.

Hoe lang moet ik de bloedverdunnende middelen gebruiken?
Tijdens uw opname wordt gestart met een bloed verdunnend middel (Fraxiparine) om trombose te voorkomen. Tijdens de opname leren u hoe u dit toedient. Dit blijft u één maal per dag doen tot zes weken na de operatie. Als u voor de operatie al bloedverdunnende middelen gebruikte via de trombosedienst, krijgt u na de operatie thuis via de trombosedienst te horen wanneer u weer overstapt op de voor u bekende bloedverdunnende middelen.

Hoe verzorg ik mijn wond?
De wond moet schoon en droog blijven. De huid rondom de hechtingen kan er wat rood of geïrriteerd uitzien. Nadat de hechtingen verwijderd zijn, zal deze roodheid langzaam afnemen.

Zolang u nog hechtingen heeft of de wond nog niet helemaal gesloten is, is het verstandig om een pleister op de wond te plakken. Om de dag een nieuwe pleister plakken is voldoende.

Hoe lang moet ik gebruik maken van een loophulpmiddel?
U blijft een loophulpmiddel gebruiken zolang u zich niet veilig voelt zonder hulpmiddel. In overleg met uw fysiotherapeut bouwt u het gebruik van het loophulpmiddel langzaam af. Dit duurt ongeveer zes weken.

Waar moet ik op letten na de operatie?
Tijdens de eerste drie maanden na de operatie is het erg belangrijk dat uw kniegewricht sterk wordt. Dit bereikt u door oefeningen te doen en door de eerder genoemde leefregels goed in acht te nemen. Zonder oefenen kan de knie snel stijf worden. Het is ook heel belangrijk voor een goede sta- en loopfunctie dat u de knie volledig kunt strekken.

Hervatten van werk?
Wanneer u weer kunt starten en op welke wijze is helemaal afhankelijk van het soort werk dat u doet. Overleg dit vooraf met uw arts.

Contact

Heeft na het lezen van deze informatie mog vragen, neem dan contact met ons op. 

Polikliniek Orthopedie
T:043-387 69 00         
Tijdens kantooruren
 E: ...............
www.orthopedie.mumc.nl

Andere belangrijke telefoonnummers.

Maastricht UMC+
T:043-387 65 43 (algemeen nummer)
www.mumc.nl

Polikliniek Anesthesiologie
T:043-387 45 00

Verpleegkundig coördinator Orthopedie
T:043-387 65 43 (vragen naar: sein 7920)

Verpleegafdeling C4 Orthopedie
T:043-387 44 30 /387 64 30

Opnameplanning Orthopedie
T:043-387 44 33

Fysiotherapie azM
T:043-387 71 46

Huisartsenpost (HAP)
T:043-387 77 77
​​​​​​​Geef altijd door dat u geopereerd bent.

Wanneer u weer thuis bent
Hieronder vindt u belangrijke telefoonnummers voor als u weer thuis bent. Noteer hier ook de gegevens van uw huisarts en fysiotherapeut zodat u alle contactgegevens in één oogopslag kunt zien.

Uw huisarts
Naam: ................................... 
Telefoonnummer: ...................................

Uw fysiotherapeut
Naam: ...................................
Telefoonnummer: ...................................

 

Laatst bijgewerkt op 16 oktober 2023. Bekijk de meest actuele versie van deze folder op: info.mumc.nl/pub-1387