Wat is chyluslekkage?
Na een grote operatie in de buikholte of borstholte is er kans op schade aan de lymfevaten. Hierdoor kan er lymfe-vloeistof (chylus) weglekken. Dit kan de arts vaststellen doordat er chylus in uw drain komt. Chylus ziet eruit als een melkkleurige vloeistof met vetdruppeltjes.
Deze lekkage noemen we chyluslekkage.
Wat is MCT-dieet?
MCT is de afkorting voor Medium-Chain-Triglyceriden of middel-keten-vetten. De meeste vetten in onze voeding zijn lange-keten-vetten (LCT). Het verschil tussen die beide vetsoorten zit vooral in de manier waarop die vetten in het lichaam worden vervoerd. MCT-vetten worden via het bloed vervoerd. LCT-vetten worden via het lymfestelsel vervoerd. LCT-vetten worden daarom in een MCT-dieet sterk beperkt.
Waarom een MCT dieet?
Om de chyluslekkage te verminderen is het belangrijk dat u zo weinig mogelijk LCT-vetten eet. Dit heeft wel nadelen. Vet levert namelijk ongeveer 35% van de energie die u dagelijks nodig heeft. Vet zorgt ook voor de opname van vitamine A, D, E en K.
Het LCT-vet uit uw voeding weglaten, zonder dit te vervangen, kan leiden tot:
- gewichtsverlies
- een vitaminetekort op langere tijd
De specialist schrijft u daarom een MCT-dieet voor. Dit dieet moet u tijdelijk volgen. De arts bepaalt hoe lang het dieet nodig is.
Middel-keten vetzuren (MCT) worden gemakkelijk in het lichaam opgenomen en verwerkt. Daarnaast leveren middel-keten vetzuren bijna evenveel calorieën als gewone vetten.
MCT-margarine heeft belangrijke vetzuren en een kleine hoeveelheid vitamines. MCT-olie heeft deze niet.
Algemene voedingsadviezen voor MCT-margarine en MCT-olie
- Gebruik zo weinig mogelijk dierlijke en plantaardige vetten.
Gebruik liever vetten in de vorm van MCT-margarine of MCT-olie.
Welke margarine en olie mag u gebruiken? De Ceres MCT margarine en Ceres MCT olie is goed om te gebruiken. Er bestaan ook MCT producten van Basis. Deze zijn niet goed omdat ze een groot deel gewone vetten bevatten. - MCT-margarine en MCT-olie kunnen door de diëtist besteld worden via facilitaire bedrijven. De MCT-margarine wordt niet vergoed, de MCT olie wel.
- MediReva: bij aankoop van 4 pakjes (minimale hoeveelheid): € 44,96 euro (excl. BTW). Telefoonnummer MediReva: 0800 201 201
- Sorgente: bij aankoop van 4 pakjes (minimale hoeveelheid): € 55,37 (incl. BTW).
- MCT-producten moeten koel en vooral droog bewaard worden. Beide producten moet u onder 12 graden bewaren. Dit geldt vooral voor MCT-margarine.
Wordt de temperatuur van de margarine hoger dan de kamertemperatuur? Dan treedt ontmenging op. Bij een lagere temperatuur zal de margarine dan niet meer stollen. - Bij bederf ontwikkelt zich snel een smaakafwijking. Het vet wordt dan bitter.
Algemene voedingsadviezen bij het MCT-dieet
Voor een gezonde voeding moet u per dag minstens gebruiken:
- 4 glazen magere melk (= 1 liter)
- 1 plak magere kaas of magere smeerkaas
- 50 gram mager vlees of magere vleeswaren
- 1 portie groente (250 gram)
- 2 stuks fruit
- brood en aardappelen naar behoefte
Het MCT-dieet in de praktijk
Hieronder vindt u een overzicht van welke producten gebruikt mogen worden bij een chyluslekkage en welke niet.
Toegestaan
Brood- en graanproducten:
- Bruinbrood, volkorenbrood, roggebrood, sesam- en maanzaad brood, knäckebröd, kadetjes, witwaterbrood, beschuit, ontbijtkoek, rijstwafel, cracottes, krenten- en rozijnenbrood zonder spijs, cornflakes, muesli zonder noten.
Niet toegestaan
Brood- en graanproducten:
- Verpakt weekend brood, melkbrood, luxe broodjes, croissants, koffiebroodjes, krenten- en rozijnenbrood met spijs, pasteitjes, krentenbollen, suikerbrood, cream cracker, notenbrood, muesli met noten, cruesli, worstenbroodje. saucijzenbroodje, kaasbroodje en overige broodjes van bladerdeeg.
Toegestaan
Smeersel:
- Gebruik uitsluitend MCT-margarine op het brood.
Niet toegestaan
Smeersel:
- Alle andere soorten boter, halvarine, margarine, olie, smeersels en vetten.
Hartig broodbeleg:
Magere kaassoorten zoals:
- Alle kaas- en smeerkaas soorten met de aanduiding: mager, 20+ en 30+, Leidse kaas, Hüttenkäse, Zwitserse strooikaas.
Magere vleeswaren zoals:
- Rookvlees, rundertong, rosbief, magere achterham, casselerrib, lever zonder spek, magere corned beef, kalfsfricandeau, kip- en kalkoenrollade, kipfilet, varkensfricandeau, runderlever, runderrollade, kalkoenfilet.
Magere vissoorten zoals:
- Tonijn in gelei of naturel mosselen, garnalen.
Zoet broodbeleg:
- (appel)stroop, alle soorten jam, honing, MCT-chocoladepasta, vruchtenhagelslag, (gestampte) muisjes, marmite.
Hartig broodbeleg:
Vette kaassoorten zoals:
- Alle binnen- en buitenlandse kaassoorten met meer dan 20% vet (30+, 40+, 48+, 60+, etc.).
Vette vleeswaren zoals:
- Cervelaatworst, boerenmetworst, bloedworst, knakworst, salami, bacon, ontbijtspek, boterhamworst, schouderham, corned beef, filet american, palingworst, berliner, leverkaas, kalfsgehakt en kalfspastei, hausmacher, preskop, zure zult, balkenbrij, nierkaas, tongeworst, leverpastei, paté, alle vegetarische worsten.
Vette vissoorten zoals:
- Haring, bokking, paling, zalm, sardines, gerookte vis, vis in olie, vis in pittige saus, vissalades.
Zoet broodbeleg:
- Alle chocoladeproducten, kokosbrood, pindakaas, notenpasta, speculoos, humus, tahin, pesto.
Ei:
- Maximaal 1x per week een gekookt ei. Wit van ei mag u onbeperkt gebruiken.
Fruit:
- Alle soorten, vers, uit blik of pot.
Fruit:
- Avocado, passievrucht, kokos.
Toegestaan
Zuivelproducten:
- Magere melk, karnemelk, magere yoghurt, magere melkpoeder, magere koffiemelk, pap van magere melk en karnemelk, magere vruchtenyoghurt, magere vruchtenkwark, magere vla, magere chocomelk, 0% vet Griekse yoghurt.
Niet toegestaan
Zuivelproducten:
- Halfvolle en volle melk, halfvolle en volle yoghurt, boerenyoghurt, Bulgaarse yoghurt, volle melkpoeder, halfvolle en volle chocolademelk, volle koffiemelk, koffieroom, slagroom, koffiewitmaker (bijv. Complete, Licht en Romig), pap van volle melk, zure room, pudding, kookroom, crème fraiche, milkshakes, kokosmelk, plantaardige melkproducten, amandeldrink, sojadrink, rijstdrink, ijs op melk of yoghurt basis.
Alcoholische dranken:
- Behalve in de hiernaast genoemde soorten. In overleg met uw specialist en/of diëtist.
Alcoholische dranken:
- Advocaat en roomlikeur.
Soep:
- Heldere soep uit een pakje, bouillon van mager soepvlees of groente, bouillon van blokjes of tabletten, ontvette bouillon.
- Vulling: tomatenpuree, mager vlees, vis of gevogelte, vermicelli, soepgroenten, MCT-margarine.
- De soep kan eventueel worden gebonden met bloem, aardappelmeel.
Soep:
- Niet ontvette bouillon van vlees, vis, kip, soep uit glas/blik of diepvries, gebonden soep uit pakjes, vette erwten- en bonen soep.
Toegestaan
Vlees, kip en vis:
Mager vlees
- Mager rundvlees zoals biefstuk, tartaar, magere runderrollade, bieflappen, magere runderlappen, ossenhaas, runderlever, rosbief.
- Mager varkensvlees zoals fricandeau, magere hamlappen, varkensoesters, varkensfilet, ongepaneerde schnitzel, varkenshaas.
- Mager kalfsvlees zoals kalfsoester, kalkoenrollade, kalfslapje.
- Gevogelte zoals kip en kalkoen zonder vel, kalfsoester, kip- en kalkoenrollade, kalfslapje, struisvogel.
- Overig mager vlees zoals geit, haas, ree, paard, wildkonijn, tong, zwezerik, hersenen, lever.
Niet toegestaan
Vlees, kip en vis:
Vet vlees
- Alle soorten vet kalfs-, rund-, varkens, schapen en lamsvlees zoals spareribs, krabbetjes, slavink, frikandel, Gelderse schijven, rookworst, runderworst, saucijsjes, rolpens hacheevlees, riblappen, sukadelappen, speklappen, bacon, goulash, hamburgers, vette ragouts, vlees in blik, vleessalades, tamme eend, tamme konijn.
- Alle soorten gehakt.
- Gevogelte met vel.
- Alle gepaneerde vleessoorten waarin eigeel is verwerkt
Vis, schaal- en schelpdieren:
Magere vissoorten zoals:
- Kabeljauw, bot, schelvis, koolvis, (snoek)baars, rog, poon, schar, wijting, zeelt, pieterman, schol, tarbot, tonijn op water, garnalen, stokvis, mosselen, kreeft, krab, oesters, poon, zeewolf, forel, inktvis, tilapia.
Vis, schaal- en schelpdieren:
Vette vissoorten zoals:
- Ansjovis, haring (vers, zuur, zout of gerookt), rolmops, paling, makreel, sardines, sprot, zalm, schelvislever, kuit, sardines, vis in vette saus of olie, gemarineerde- , gerookte of gestoomde vis, gepaneerde vis, visconserven, vissticks, vissalades.
Vegetarische vleesvervangers:
- Vetarme vleesvervangers met minder dan 10 gram vet/100 gram, tahoe, tempeh, quorn.
Vegetarische vleesvervangers:
- Vleesvervangers die gepaneerd zijn, kaasburger, gevulde vegetarische schijven, falafel.
Jus en sauzen:
- Jus van uw vlees aanlengen met water en eventueel op smaak brengen met tomatenpuree, jus- en aroma korrels. Rode sauzen, zoals tomaten ketchup, BBQ-saus, curry, ketjap.
Jus en sauzen:
- Vette jus, sauzen met olie of mayonaise bereid, vette sauzen uit blik en glas of diepvries, mayonaise, halvanaise, fritessaus, yogonaise, vette sauzen uit blik, glas en diepvries zoals cocktailsaus, knoflooksaus, satésaus.
Toegestaan
Groente en peulvruchten:
- Alle soorten vers, blik of diepvries groenten (behalve á la crème soorten), mits bereid zonder boter, margarine, halvarine, olie, slasaus, of mayonaise, evt. MCT-margarine of MCT-olie gebruiken. Alle soorten peulvruchten zoals groene erwten, bruine- en witte bonen, kapucijners, linzen.
Niet toegestaan
Groente en peulvruchten:
-
Groente à la crème, groente afgemaakt met (dieet)margarine, halvarine, boter, olie of mayonaise, olijven, kant - en klare salades, sojabonen, olijven.
Aardappelen, rijst en deegwaren:
- Gekookte aardappelen, aardappelkruim, aardappelpuree met magere melk bereid, (zilvervlies)rijst, (volkoren) pasta, mie, mihoen, bulgur, couscous (zonder vet bereid), quinoa, gebakken of gefrituurde aardappelen in MCT-margarine of MCT-olie.
Aardappelen, rijst en deegwaren:
- Gebakken aardappelen, frites, aardappelsoesjes, aardappelkroketten, aardappelkoekjes (Rösti), kant-en-klare aardappelpuree, aardappelpureepoeder, lasagne, pizza, kant-en-klare (voorgebakken) maaltijden, alle kant-en-klare salades.
Nagerecht:
- Magere zuivelproducten (zie de producten bij de categorie zuivel), vruchtenmoes, taillefine, waterijs, sorbetijs, mager yoghurtijs, magere vla of pudding, sorbetijs, waterijs.
Nagerecht:
- Nagerechten bereid met volle melk, halfvolle melk, eierdooier, boter of margarine, gebakken nagerechten zoals: Flensjes, pannenkoeken wentelteefjes, room- en consumptie ijs, yoghurtijs, slagroom, zure room, (calorie arme) toppings, chocolade nagerechten.
Dranken:
- Thee, koffie met magere koffiemelk, koffie, ontvette bouillon, vruchtensap limonade en frisdrank, tomaten- en groentesap.
Dranken:
-
Koffie met volle/halfvolle koffiemelk, of slagroom, vette bouillon.
Dressings:
- Dressings zonder olie en met MCT-olie, slasaus en fritessaus tot 10% olie, zelf gemaakte dressings op basis van slasaus, magere yoghurt, magere kwark en/of azijn, slafris, slaslank.
Dressings:
- Alle soorten op basis van olie en mayonaise yogonaise, slasaus, fritessaus.
Toegestaan
Kruiden, specerijen en diversen:
- Azijn, citroensap, gistextract, kruidenbuiltje, tomatenpuree, zout, aroma's gist, knoflook, mosterd, piccalilly tafelzuren, tabasco, anijs, suiker, ketjap, augurken, zilveruitjes, sambal.
- Alle kruiden en specerijen.
- Tarwevlokken, gerstvlokken, gierstvlokken, havervlokken, gepofte rijst, bloem, maïzena, aardappelmeel, gelatine, agar-agar.
Niet toegestaan
Kruiden, specerijen en diversen:
-
Lijnzaad, sesamzaad, tarwekiemen, pijnboompitten, zonnebloempitten, pompoenpitten, allesbinder uit een pakje, kant-en-klare deeg mengsels met ei en margarine, paneermeel, bladerdeeg en filodeeg, cacao.
Koeken, gebak en zoete versnaperingen:
- (volkoren)biscuits zonder chocolade, kaneelbeschuitjes, café noir, jan hagel, lange vingers, fruitvlaai van gistdeeg, pepermunt, schuimpjes, vruchten koekjes, zuurtjes, winegums, kauwgom, zoete/zoute drop, popcorn, eierkoek, ontbijtkoek, taaitaai, fondant, zelfgebakken koek en gebak gemaakt met MCT-boter.
Koeken, gebak en zoete versnaperingen:
- Sprits, zandkoekjes, speculaas, gevulde koeken, koekjes met noten of chocola, kokosmakrons, biscuitgebak, kwark gebak, amandelbroodje, cake, rijstevlaai, chocolade, bonbons, marsepein en amandelspijs, Engelse drop, toffees, alle soorten candy bars zoals mars, nuts, milky way, snickers, twix, bounty, kitkat, knopper, nougat.
Hartige versnaperingen:
- Soepstengels, zoute stokjes, rijstzoutjes, zoute popcorn, blokjes 20+ kaas, augurk, zilveruitje.
Hartige versnaperingen:
- Snacks zoals, kroketten, bitterballen, loempia, etc., zoutjes, chips, kroepoek, kaaskoekjes, noten, borrelnootjes, pinda’s, studentenhaver, kaasstengels, slaatjes, toastjes met salades zoals eiersalade, kip saté salade.
Contact
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw behandelend arts of diëtist.
Afdeling Diëtetiek
Telefoonnummer: 043- 387 71 88
E-mail: dietetiek@mumc.nl