U hebt samen met de behandelende chirurg afgesproken dat u een kijkoperatie (=artroscopie) in uw enkel laat doen. De kijkoperatie vindt plaats op het Chirurgisch Dagcentrum of verpleegafdeling A2.
Bij een kijkoperatie maakt de chirurg alleen enkele kleine openingen in de huid en het gewricht voor de camera en de medische instrumentjes. Zonder de enkel te openen kan de chirurg dan vaststellen of er sprake is van:
- losse stukjes bot of kraakbeen (‘muizen’)
- beschadigingen aan het kraakbeen
- slijmvliesontsteking of littekenweefsel
In de meeste gevallen kan meteen een behandeling plaatsvinden.
Voordelen van een kijkoperatie zijn dat:
- het meestal kan gebeuren tijdens een dag-opname
- de ingreep weinig belastend is en weinig complicaties heeft
-
de enkel en de insteekopeningen snel herstellen
Redenen voor een kijkoperatie
Kraakbeenletsel
Om dit te herstellen wordt in veel gevallen Chondropick uitgevoerd. Bij deze ingreep worden er gaatjes gemaakt in het bot onder de beschadiging zo dat stamcellen vanuit het beenmerg het ontbrekende kraakbeen kunnen herstellen. Er vormt zich dan een soort “littekenkraakbeen” in het enkelgewricht. Zie de folder ‘Kraakbeenbehandeling’ of de website orthopedie.mumc.nl voor uitgebreide informatie.
Osteochondritis dissecans (OD-haard)
Bij deze aandoening ligt er een stuk bot/kraakbeen los in het gewricht of is beschadigd. Een groot losliggend stuk kan mogelijk worden terug geplaatst. Bij kleine beschadigingen van het kraakbeen zal Chondropick (zie boven) worden toegepast.
Littekenweefsel dat het gewricht hindert tijdens het bewegen (impingement of beknelling)
Tijdens een kijkoperatie kan het littekenweefsel met behulp van een shaver (kleine stofzuiger) worden verwijderd.
Artrodese of vastzetten van het enkelgewricht
Dit kan een goede behandeling zijn als er sprake is van ernstige klachten (pijn, instabiliteit) van de Enkel als gevolg van artrose/slijtage. Zie voor uitgebreide informatie de informatiebladen: ernstige enkelproblemen en enkel-artrodese of de website.
Voorbereiding
- Regel vooraf krukken en neemt u de krukken mee op de dag van de operatie. Op de afdeling kunnen we u helpen om de juiste hoogte in te stellen.
- U kunt niet in alle gevallen meteen na de ingreep de enkel gebruiken. Dit is afhankelijk van de soort behandeling. (zie onder bij: na de operatie). Houdt u hier rekening mee.
- Houdt u er rekening mee dat u na de ingreep niet zelf kunt deelnemen aan het verkeer
- Zorg dat de eerste nacht na de ingreep iemand in huis is bij u.
- Meld altijd bij de anesthesist en op de afdeling als u bloedverdunners gebruikt.
- Voorkom wondjes aan de voet. Mocht u toch een wondje hebben opgelopen voor de geplande operatie, meld dit dan meteen bij de polikliniek
T:043- 387 69 00
of de verpleegafdeling A2 043-38744 30. - Roken wordt afgeraden in verband met kans op een slechtere wondgenezing.
De operatie
De ingreep vindt voornamelijk plaats op het Chirurgisch Dagcentrum of op verpleegafdeling A2 (kortdurende opname). Informatie over deze afdelingen vindt u op www.mumc.nl/patienten-en-bezoekers/uw-opname/dagcentrum/chirurgisch-dagcentrum
De operatie gebeurt onder algehele narcose of via een ruggenprik (‘spinaal’). De ruggenprik kan worden gecombineerd met een slaapmiddel, waardoor u weinig of niets van de operatie merkt. Voor uitgebreide informatie zie www.mumc.nl/patienten-en- bezoekers/specialisme/anesthesie/brochure
Voor de operatie wordt een strakke band om het been gelegd om het been ‘bloedleeg’ te maken. De chirurg maakt aan de voorzijde van de enkel twee sneetjes van één centimeter. Vervolgens wordt een dunne kabel (artroscoop) in de enkel gebracht waarop een lichtkabel en een videocamera zijn aangesloten.
De chirurg ziet het operatiegebied op een monitor. Via een opening in de enkel wordt het gewricht voortdurend gespoeld met een zoutwateroplossing. De chirurg brengt tijdens de operatie zo nodig kleine instrumenten in het gewricht om de enkel te kunnen behandelen. Na de ingreep worden de operatiesneetjes afgedekt met pleisters en een drukverband.
De operatie duurt ongeveer een half uur tot 45 minuten.
Na de operatie
- U kunt dezelfde dag of soms een dag later naar huis. De eerste nacht thuis moet er iemand in huis zijn. U kunt de eerste dag niet autorijden (ook niet in een automaat) of deelnemen aan het verkeer in verband met nawerking van de narcose-medicijnen.
- Het is afhankelijk van de soort behandeling of u uw enkel meteen mag gebruiken na de operatie.
- Na een kraakbeenbehandeling (Chondropick) mag u de enkel zes weken NIET belasten. U loopt met krukken. U krijgt oefeningen om de enkel soepel te houden. Autorijden is dan dus ook nog niet mogelijk omdat u een noodstop moet kunnen uitvoeren.
- In andere gevallen kunt u uw enkel meteen na de operatie belasten en zonder beperking bewegen. U loopt de eerste week met krukken. Als u langer klachten houdt, mag u de krukken langer gebruiken.
- De eerste week thuis legt u uw been hoog, op harthoogte. Leg kussens onder uw enkel.
- Het drukverband mag u na drie dagen verwijderen. Pleisters gebruikt u tot de eerste controle op de polikliniek na ongeveer twee weken.
- Douchen mag vanaf zeven dagen na de operatie. Laat de wond niet weken. Afdrogen doet u deppend, niet wrijvend. Vervang na het douchen de natte pleisters. U mag niet in bad of zwemmen als de hechtingen nog niet zijn verwijderd.
- Na genezing zijn de huidwondjes vaak nog drie tot vier weken verdikt.
- U krijgt persoonlijk instructies welke oefeningen voor u geschikt zijn. Dit is afhankelijk van de diagnose die bij u gesteld is. Oefenen is belangrijk om stijfheid van de enkel te voorkomen.
- Wanner u weer kunt autorijden, is afhankelijk van de behandeling die tijdens de kijkoperatie is uitgevoerd. Overleg hierover met uw behandelaar. Als u nog twee krukken nodig heeft om te lopen, mag u niet autorijden. Dit is in verband met uw rechtspositie bij een mogelijk ongeval.
- U overlegt u met uw behandelaar tijdens de eerste controle op de polikliniek wanneer u weer kunt werken en sporten.
-
Controles op de polikliniek zijn er na twee en na zes weken. Het kan zijn dat er meer poliklinische controles ingepland moeten worden.
Complicaties
Voordat u op de wachtlijst gezet wordt voor operatie bespreekt u met uw behandelend arts wat u kunt verwachten van de operatie en wat de eventuele complicaties zijn. Bij een kijkoperatie is er een kleine kans op de volgende complicaties of nadelen:
- Stijfheid van uw enkel door vorming van littekenweefsel in het gewricht (artrofibrose). Dit komt relatief vaak voor. Het is daarom belangrijk dat u meteen na de operatie start met oefeningen.
- De kans op infectie van de wond is bij een kijkoperatie erg klein. Raakt de wond toch geïnfecteerd, dan krijgt de u meestal antibiotica. Als het een ernstige infectie is dan moet u soms opnieuw opgenomen worden om antibiotica te krijgen via een infuus. Soms moet opnieuw geopereerd worden om de wond schoon te maken; dit komt zelden voor.
- Zeer zeldzaam bij kijkoperatie is een trombosebeen. Als u tot een risicogroep hoort, leert u hoe u uzelf prikjes met antistolling kunt geven. Als u na de operatie klachten krijgt in de kuit, meldt dit dan direct.
- Er bestaat een kleine kans op beschadiging van de huidzenuw die aan de buitenzijde van de enkel loopt. Hierdoor kan een doof gevoel aan die kant ontstaan, soms blijvend.
-
Algemene risico’s van de verdoving (zie anesthesiologie.mumc.nl)
Wanneer moet u ons waarschuwen?
Ondanks alle zorg rondom de operatie kunnen er thuis soms complicaties optreden zoals:
- de operatiewond gaat lekken
- de operatiewond wordt rood en dik
- de operatiewond gaat veel meer pijn doen
- koorts van 38,5o C of meer
- het onderbeen (de kuit) is pijnlijk, stijf, rood of dik
- verschijnselen die anders zijn dan verwacht en waar u zich zorgen over maakt.
Als u een of meer van de bovenstaande verschijnselen hebt, moet u contact opnemen
- maandag t/m vrijdag: Polikliniek Orthopedie 043 -387 69 00
-
‘s avonds en in het weekend: Spoedeisende Hulp 043- 387 67 00
Contact
Als u nog vragen heeft, neem dan contact met ons op via de Polikliniek Orthopedie 043-387 69 00
Websites
- orthopedie.mumc.nl/voet-en-enkel
- anesthesiologie.mumc.nl
- www.zorgvoorbeweging.nl/enkel-voet-en-been
patiëntenwebsite van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) - www.mumc.nl