MUMC+

Folder

BPPD (Benigne Paroxysmale PositieDuizeligheid)

Stoornis in uw evenwichtsorgaan

Er is bij u BPPD vastgesteld. Dit betekent dat er een stoornis is in uw evenwichtsorgaan. Deze stoornis is bij de meeste mensen vooral hevig bij hoofdbewegingen zoals:

  • gaan liggen
  • omdraaien in bed
  • met het hoofd achterover omhoog kijken (bijvoorbeeld in hoge keukenkastjes)
  • bukken

In deze folder leggen wij uit wat er met uw evenwichtsorgaan aan de hand is en wat een behandeling voor u betekent.

Wat is er met mijn evenwichtsorgaan aan de hand?

Eerst leggen wij de normale werking van het evenwichtsorgaan uit. Zo begrijpt u beter wat er precies aan de hand is.

Gezonde mensen hebben twee evenwichtsorganen: links en rechts. Deze zitten in het bot achter uw oren. De evenwichtsorganen meten uw hoofdbeweging en de zwaartekracht. Zij zorgen ervoor dat u goed uw balans kunt houden. Wat niet veel mensen weten, is dat de evenwichtsorganen ook ervoor zorgen dat u scherp kunt blijven zien tijdens bewegingen. Bijvoorbeeld terwijl u loopt, rent, fietst, of in een auto rijdt.

Ieder evenwichtsorgaan is opgebouwd uit vijf delen: 2 zakjes en 3 kanalen (zie figuur 1).
In de zakjes zitten kristallen die vastzitten aan de bodem van de zakjes. Deze kristallen noemen we ook wel “steentjes” of “gruis”. Ze zijn nodig om bewegingen en zwaartekracht goed te kunnen meten. De kristallen horen alléén in de zakjes thuis en niet in de kanalen.

Figuur 1. De losse kristallen in het evenwichtsorgaan. Dit wordt BPPD genoemd.
Figuur 1. Losse kristallen in het evenwichtsorgaan. Dit wordt BPPD genoemd. uit: vestibular rehabilitation protocols and programs, patient education series; Richard E. Gans; ISBN 1565936256, 9781565936256 1996 Singular publishing group, Inc

Kristallen

Bij BPPD raken de kristallen los uit de zakjes en komen ze in een kanaal terecht (figuur 1). Meestal zitten de kristallen in het achterste kanaal, maar ze kunnen in elk kanaal terechtkomen. Hierdoor wordt bij iedere beweging van het hoofd het kanaal verstoord. U kunt dan het gevoel krijgen dat u (kort) draait na een beweging van het hoofd.
Let op: BPPD geeft ook meer kans op vallen.

Waardoor wordt BPPD veroorzaakt?

Er zijn veel oorzaken voor BPPD zoals:

  • ouder worden
  • harde klap tegen het hoofd
  • langdurige bedrust
  • eerdere ziekte van het evenwichtsorgaan (bijvoorbeeld ontsteking of ziekte van Ménière)

Wat kan er aan BPPD gedaan worden?

De behandeling van BPPD bestaat uit een beweging van het hoofd. Deze beweging noemen we een bevrijdings- of repositiemanoeuvre. Voorbeelden hiervan zijn de Epley-manoeuvre, barbecue-manoeuvre en Gufoni-manoeuvre.

Tijdens deze behandelingen doet u speciale hoofdbewegingen. Deze hoofdbewegingen zorgen ervoor dat de kristallen weer naar de juiste plek in de zakjes gebracht worden. Wij leggen deze (simpele) bewegingen goed aan u uit. U kunt deze meestal makkelijk op een bank of bed doen. 

De resultaten van een behandeling zijn over het algemeen erg goed.

Effect van BPPD-behandeling

Het effect van BPPD-behandeling
Figuur 2: Effect van BPPD-behandeling. Door een speciale hoofdbeweging, worden de losse kristallen in het kanaal teruggebracht in het zakje van het evenwichtsorgaan. Daar horen ze thuis.

Contact

Heeft u verder nog vragen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met het Audiologisch Centrum.

Polikliniek KNO telefoonnummer 043-387 54 00

Websites

Laatst bijgewerkt op 7 december 2022. Bekijk de meest actuele versie van deze folder op: info.mumc.nl/pub-869