Multidisciplinaire Parkinson-screening

De ziekte van Parkinson is een complexe en progressieve aandoening. De ziekte wordt gekenmerkt door motorische verschijnselen zoals stijfheid, traagheid, beven, evenwichts- en houdingsstoornissen, maar ook door niet-motorische verschijnselen zoals slaapstoornissen, depressie en pijn. Deze klachten kunnen zich in verschillende combinaties voordoen en kunnen de kwaliteit van leven van patiënten in belangrijke mate beïnvloeden.
Samenwerking van deskundigen bij de begeleiding van patiënten met de ziekte van Parkinson is daarom wenselijk. Dit noemen we multidisciplinaire zorg.
Het doel van de multidisciplinaire zorg is het behouden of het bereiken van een zo optimaal mogelijk niveau van functioneren en een maximaal haalbare kwaliteit van leven. We richten ons hierbij op het zo lang mogelijk behouden van vaardigheden en op het beperken van de gevolgen van de ziekte. Waar mogelijk zetten we hulpmiddelen in om het functioneren te ondersteunen.

U bent onder behandeling op de polikliniek Neurologie in verband met de ziekte van Parkinson. De neuroloog inventariseert uw klachten en verwijst u door naar de verpleegkundig specialist Bewegingsstoornissen of de Parkinson verpleegkundige. Bij meerdere belangrijke Parkinsongerelateerde problemen kunt u worden aangemeld voor een Multidisciplinaire Parkinsonscreening. Voor deze screening wordt specifiek voor u het benodigde onderzoeksteam samengesteld door uw neuroloog en de verpleegkundig specialist Bewegingsstoornissen.
U wordt samen met uw partner/begeleider uitgenodigd voor een dagopname op de afdeling C5 ‘Neuro Day Care’. U doorloopt gedurende die dag een voor u op maat samengesteld programma, waarbij u onderzocht wordt door verschillende behandelaars. Iedere behandelaar heeft één uur de tijd voor u. Nadat u het hele programma hebt doorlopen, kunt u naar huis. Multidisciplinaire screening vindt altijd plaats op een donderdag of vrijdag.

Fysiotherapie
Als gevolg van de ziekte van Parkinson kunt u problemen ervaren bij dagelijkse bewegingen, zoals lopen, opstaan uit een stoel en omrollen in bed. Daarnaast kan er sprake zijn van een verminderde conditie en nek- en/of schouderklachten.
Mogelijk bent u het afgelopen jaar meerdere malen gevallen en bent u daardoor geneigd om minder te bewegen. De fysiotherapeut brengt eerst in een gesprek uw situatie in kaart. Vervolgens zal de fysiotherapeut specifieke tests en observaties uitvoeren om een goed beeld te krijgen van de aard en de ernst van de problemen die u ervaart. U krijgt voorlichting over wat fysiotherapie voor u kan betekenen en indien nodig wordt er een brief naar uw eigen fysiotherapeut gestuurd. De adviezen, behandeling en begeleiding worden afgestemd op uw persoonlijke situatie. Voor specifieke deskundigheid kunt u verwezen worden naar een fysiotherapeut in de regio die ervaringen heeft met patiënten met vergelijkbare problematiek. Het doel is het verbeteren zo lang mogelijk behouden van uw zelfstandigheid en veiligheid en het vertragen van de achteruitgang van uw vaardigheden.

Ergotherapie
Ergotherapie helpt mensen bij het zo zelfstandig mogelijk uitvoeren van hun dagelijkse bezigheden. Het gaat om activiteiten die iedere dag terugkomen. Hierbij kunt u denken aan zelfzorg, huishouden, hobby’s en/of werk maar ook het opstaan vanuit een stoel of omrollen in bed. Het automatisch uitvoeren van deze activiteiten is vaak een probleem bij patiënten met de ziekte van Parkinson. Afhankelijk van uw mogelijkheden, beperkingen en wensen (van u en andere betrokkenen) wordt een zo goed mogelijke oplossing gezocht. Een ergotherapeut kan de klachten niet voorkomen of opheffen. Wel kan hij/zij samen met u de gevolgen van deze klachten voor het dagelijks leven aanpakken. Het blijkt vaak dat mensen pas bij een ergotherapeut terechtkomen, wanneer ze reeds grote belemmeringen ondervinden bij het dagelijks handelen. De ergotherapeut kan echter al geraadpleegd worden wanneer u in lichte mate problemen ervaart. Een vroegtijdige aanpak kan u veel energie en teleurstellingen besparen. Tijdens het gesprek met de ergotherapeut worden de problemen die u ervaart bij dagelijkse handelingen geïnventariseerd en uw doelstellingen besproken. Ook wordt bekeken of aanvullende ergotherapie nodig is.

Logopedie
De logopedist luistert naar de stem en de manier van spreken. Veel patiënten met de ziekte van Parkinson hebben nog wel een normale stem en articulatie, maar mogelijk moeten deze geactiveerd worden. De logopedist onderzoekt in hoeverre de intensiteit van het spreken en de verstaanbaarheid nog verbeterd kunnen worden. Dit onderzoek gebeurt door middel van vragenlijsten en tests. Ook wordt er tijdens de maaltijd gekeken naar eventuele kauw- en slikstoornissen en de speekselverwerking.

Diëtetiek
Patiënten met de ziekte van Parkinson kunnen voedingsproblemen hebben of last krijgen van hun spijsvertering. Deze problemen zijn verlies van eetlust, een droge mond, te veel speeksel, maagklachten, obstipatie of moeite met kauwen en/of slikken. Mogelijke gevolgen van deze voedingsproblemen zijn gewichtsverlies, achteruitgang van conditie en vermindering van weerstand. De diëtist adviseert u bij deze voedingsproblemen en helpt u om hier oplossingen voor te vinden.

Medisch Maatschappelijk Werk
De medisch maatschappelijk werker richt zich met name op de psychosociale gevolgen die uw ziekte en behandeling hebben voor uw directe leefomgeving. Wat betekent uw ziekte voor uw partner, kinderen, werk, financiën, woonomgeving, sociale relaties, dagindeling en ontspanning? De medisch maatschappelijk werker kan u hierbij begeleiden en ondersteunen. Problemen worden besproken en er wordt samen met u gezocht naar oplossingen. Dit gebeurt in een of meerdere gesprekken met u en/of uw partner. Voorts kan de medisch maatschappelijk werker voor u bemiddelen bij verschillende instanties (denk aan CIZ/Wmo).
Zo nodig wordt u verwezen naar andere hulpverleners.

Neuropsychologie
De neuropsycholoog richt zich op de emotionele, gedragsmatige en cognitieve gevolgen van uw ziekte en de behandeling. Cognitieve gevolgen zijn veranderingen in het denken zoals problemen met het onthouden, concentreren, plannen en oplossen van problemen. De afspraak bestaat in eerste instantie uit een kort gesprek met de neuropsycholoog. Deze inventariseert uw klachten op het gebied van emotie, gedrag en cognitie en wat de invloed van deze klachten is op uw dagelijks leven. Aanvullend, maar alleen indien nodig, vindt een screening plaats van ongeveer één uur bij een psychodiagnostisch medewerker. Deze screening bestaat uit een aantal opdrachten die het denken beogen te meten, zoals het onthouden van informatie. Hebt u een leesbril, neem deze dan mee. Afhankelijk van uw hulpvraag zullen wij op basis van de verkregen gegevens een plan maken dat past binnen de multidisciplinaire aanpak van ons Parkinson Team. Dit kan variëren van een revalidatietraject tot een kortdurende individuele behandeling bij de neuropsycholoog bestaande uit gesprekken met u en/of uw partner. Voor meer langdurige behandelingen zult u in overleg verwezen worden naar andere instanties. Afhankelijk van uw dagprogramma kan het voorkomen dat er voor de neuropsychologische screening een aparte afspraak wordt gemaakt. Deze screening vraagt namelijk mentale inspanning gedurende zeker een uur, en zou voor u te belastend kunnen worden bij een uitgebreid programma. Hierover zult u vooraf geïnformeerd worden.